Zwiedzanie Lizbony: Przewodnik po stolicy Portugalii. 16 miejsc „must see”!

Olga
14.06.2023

Lizbona to z pewnością jedna z najpiękniejszych stolic Europy. Z pięknie zachowanymi dzielnicami z czasów średniowiecza, wąskimi brukowanymi uliczkami i kolorowymi domami, przenosi nas w fascynującą podróż przez wieki. Wędrując po stromych wzniesieniach w górę i w dół, odkryjemy zabytkowe kościoły, pałace, pełne życia place i liczne tarasy, skąd roztacza się zapierający dech w piersiach widok na Lizbonę. Zwiedzanie Lizbony to uczta dla zmysłów. Znakomita kuchnia, piękne zabytki i melancholijna muzyka fado na pewno Cię zachwycą.

Kilka słów o historii Lizbony i Portugalii

Historia Lizbony sięga starożytności, gdy miasto było osadą fenicką i później rzymską. Jednak najważniejszy okres w historii miasta przypadł na czas panowania Maurów, którzy zajęli Lizbonę w VIII wieku. Pod ich wpływem miasto rozwijało się jako ważny ośrodek handlowy i kulturalny.

Maurowie byli muzułmańskimi wojownikami i najeźdźcami, którzy pochodzili głównie z Północnej Afryki, w szczególności z regionów dzisiejszego Maroka, Algierii i Tunezji.

Do dziś w Lizbonie można podziwiać wpływy mauretańskiej architektury, zwłaszcza w takich miejscach jak Zamek św. Jerzego (Castelo de São Jorge) czy dzielnica Alfama.

Maurowie panowali w Lizbonie przez kilka wieków, aż do 1139 roku, kiedy to miasto zostało zdobyte przez Alfonsa I, króla Portugalii, w ramach procesu reconquisty, czyli odbicia ziem iberyjskich spod panowania muzułmańskiego. 

Początkowo Lizbona była jednym z głównych miast królestwa, ale stolicą Portugalii stała się dopiero w 1255 roku, kiedy król Alfons III postanowił przenieść dwór z Coimbry.

W kolejnych wiekach Lizbona stawała się coraz bardziej znaczącym portem morskim i centrum handlowym, szczególnie podczas ery wielkich odkryć geograficznych, gdy Portugalia była na czele ekspansji kolonialnej.

W XVI wieku Lizbona doświadczyła złotego okresu, a miasto stało się rezydencją królów portugalskich. W tym czasie powstały spektakularne budowle, takie jak Klasztor Hieronimitów czy Wieża Belém.

Jednak w 1755 roku miasto zostało dotknięte katastrofalnym trzęsieniem ziemi, które spowodowało ogromne zniszczenia. Trzęsienie ziemi wyzwoliło falę tsunami, wielu ludzi zginęło, a liczne zabytki uległy zniszczeniu. Po katastrofie Lizbona została odbudowana, tym razem w stylu późnobarokowym i neoklasycystycznym.

W XIX i XX wieku Portugalia doświadczyła wielu politycznych przemian i modernizacji.

W 1910 roku Portugalczycy obalili monarchię i proklamowali republikę. Po utworzeniu I Republiki Portugalskiej kraj zmagał się z częstymi zmianami rządu, niestabilnością polityczną i kryzysami ekonomicznymi. W 1926 roku zamach wojskowy doprowadził do przejęcia władzy przez wojskowych, co zapoczątkowało okres dyktatury.

W 1933 roku António de Oliveira Salazar stworzył autorytarny system Estado Novo (Nowe Państwo), który trwał aż do 1968 roku. Portugalia stała się jednym z nielicznych krajów autorytarnych w Europie. Salazar utrzymywał kraj w stanie izolacji politycznej i gospodarczej.

Po śmierci Salazara w 1968 roku, władzę przejął Marcelo Caetano. Choć próbował zreformować reżim, nie udało mu się wprowadzić istotnych zmian. Rządy Caetano były coraz bardziej nielubiane, a społeczne napięcia rosły, zwłaszcza w związku z wojnami kolonialnymi, które były kosztowne i niepopularne.

25 kwietnia 1974 roku Ruch Sił Zbrojnych (MFA) przeprowadził tzw. rewolucję goździkową, obalając Marcelo Caetana i kończąc autorytarne rządy w Portugalii. Rewolucja była niekrwawa, a kwitnące w tym czasie w Portugalii goździki stały się symbolem zmiany.

Po 1974 roku Portugalia stała się demokratyczną republiką, przeprowadzając reformy polityczne, społeczne i gospodarcze. W 1986 roku Portugalia przystąpiła do Unii Europejskiej.

Lizbona w pigułce

Lizbona 8,0

Lizbona przyciąga mieszkańców łagodnym klimatem, pięknymi widokami i tętniącym życiem, co czyni ją wyjątkowo atrakcyjną lokalizacją.

🤑 Koszty życia

☠️ Bezpieczeństwo

☺️ Zadowolenie z życia

🌡️ Średnia temperatura

🛜 Jakość internetu

🏠 Ceny najmu

🏰 Turystyka

🐕 Zwierzęta domowe

Co to jest styl manueliński?

Najlepiej wyjaśnić to na samym początku artykułu, ponieważ z tą nazwą spotkasz się na pewno setki razy zwiedzając Lizbonę i Portugalię 😄

Styl manueliński to wyjątkowy, bogato zdobiony styl architektoniczny, który rozwijał się w Portugalii na przełomie XV i XVI wieku. Jest to odmiana późnego gotyku, ale z silnymi wpływami renesansu i elementami inspirowanymi morskimi odkryciami.

Styl manueliński został nazwany na cześć króla Manuela I Szczęśliwego (1495–1521), który rządził w okresie największego rozkwitu Portugalii i finansował wiele budowli w tym stylu.

Cechy charakterystyczne stylu manuelińskiego

• motywy morskie – liny, węzły, fale, muszle, koralowce nawiązujące do portugalskich wypraw morskich,
• elementy egzotyczne – motywy roślinne i zwierzęce inspirowane odkryciami geograficznymi, np. słonie, egzotyczne liście
• bogato rzeźbione portale i okna,
• kolumny w kształcie skręconych lin,
• herby i symbole królewskie.

Styl manueliński jest obecny jedynie w Portugalii. W innych krajach nie rozwinął się w tej formie, choć pewne wpływy można zauważyć w dawnych portugalskich koloniach. Do najważniejszych zabytków Lizbony w tym stylu zaliczamy Klasztor Hieronimitów i wieżę Belém.

„Must see” – 10 najważniejszych miejsc w Lizbonie

Na zwiedzanie Lizbony należy przeznaczyć co najmniej 3 dni. Po mieście najlepiej poruszać się pieszo, szczególnie w centrum. Pamiętaj jednak, że charakterystyczną cechą Lizbony są strome uliczki i nieustanne wchodzenie w górę i schodzenie w dół 🙂 Jeśli Twój stan zdrowia nie pozwala na takie wędrówki, nie ma obaw, w Lizbonie bardzo dobrze funkcjonuje komunikacja miejska i taksówki.

Do miejsc bardziej oddalonych od centrum, jak wieża Belém, proponujemy podjechać autobusem lub podmiejskim pociągiem.

1. Główny Plac Lizbony – Praça do Comércio (Plac Handlowy)

Zwiedzanie Lizbony zaczynamy na głównym placu Lizbony, a zarazem jednym z największych placów w Europie, rozciągającym się na obszarze około 36 000 metrów kwadratowych. Ma kształt litery U, otwartej w stronę rzeki.

Stojąc tyłem do rzeki widzimy piękny sześciokolumnowy łuk triumfalny Arco da Rua Augusta, który tworzy wejście na reprezentacyjną ulicę Rua Augusta. Łuk został wybudowany w 1755 roku dla upamiętnienia odbudowy miasta po niszczycielskim trzęsieniu ziemi. Rzeźba na szczycie łuku reprezentuje Chwałę, Męstwo i Umysł.

Na środku placu znajduje się pomnik króla Józefa I Reformatora, który to panował za czasów wielkiego trzęsienia ziemi i zatwierdzał projekty odbudowy miasta po tej katastofie. Przed trzęsieniem ziemi znajdował się tu Pałac Ribeira, dawna główna siedziba królów Portugalii, stąd często plac ten bywa nazywany również Placem Pałacowym (Terreiro do Paço).

Wokół placu zbudowano szereg budynków, w których znajdują się galerie, kawiarnie, a nawet Ministerstwo Sprawiedliwości. W arkadach często można kupić prace lokalnych artystów czy pamiątki. Znajduje się tu także najstarsza kawiarnia w Lizbonie, Cafe Martinho da Arcada, którą podobno bardzo lubił poeta Fernando Pessoa.

Przy brzegu Tagu często koncertują muzycy amatorzy, szczególnie po południu. Na marmurowych murkach blisko wody można sobie usiąść, odpocząć i poobserwować zatłoczony zwykle plac.

2. Rua Augusta

Przechodząc przez łuk triumfalny, wchodzimy na ulicę Rua Augusta. Zarówno Plac Handlowy, jak i Rua Augusta to część historycznej dzielnicy o nazwie Baixa.

Ulica jest zamknięta dla ruchu samochodowego i jest miejscem pełnym turystów, kawiarni, restauracji, sklepów oraz ulicznych artystów. Można tu kupić pamiątki, ale uważaj na zawyżone ceny.

3. Winda św. Justyny

Idąc Rua Augusta od Placu Handlowego, po lewej stronie znajduje się winda św. Justyny (Elevador de Santa Justa lub Elevador do Carmo). Winda ta łączy dzielnicę Baixa z wyżej położonym Largo do Carmo w dzielnicy Chiado. Została zbudowana w 1902 r. i jest zarówno środkiem komunikacji, jak i punktem widokowym.

Po co w Lizbonie powstały windy? Lizbona, podobnie jak Rzym, została zbudowana na siedmiu wzgórzach, co sprawia, że poruszanie się po mieście może być męczące, zwłaszcza w upalne dni. W XIX wieku zaczęto więc budować specjalne windy miejskie, które miały ułatwić mieszkańcom codzienne przemieszczanie się między niżej i wyżej położonymi dzielnicami. 

Winda św. Justyny została zaprojektowana przez Raoula Mesniera du Ponsard, ucznia Gustave’a Eiffela. Wykonana jest z żeliwa i posiada eleganckie neogotyckie detale.

Z windy można skorzystać na dwa sposoby:

• przejechać się nią w górę lub w dół – przejazd kosztuje ok. 5€, ale można wykorzystać dobowy bilet komunikacji miejskiej, który uprawnia do korzystania z autobusów, tramwajów i właśnie wind (koszt ok. 7€),
• skorzystać tylko z tarasu widokowego od strony Largo do Carmo (czyli na górze); wstęp na taras kosztuje 1,5€.

Przejażdżka trwa chwilę i często trzeba odstać swoje w kolejce przed wjazdem, ale to atrakcja jedyna w swoim rodzaju i bardzo zachęcamy do jej spróbowania.

4. Klasztor Karmelitów

Jeśli wjedziesz na górę windą św. Justyny, znajdziesz się w eleganckiej i historycznej dzielnicy Lizbony, Chiado. Pierwszy znaczący zabytek tutaj to Klasztor Karmelitów (Convento do Carmo). Klasztorur został zbudowany w XIV wieku i został niemal doszczętnie zniszczony podczas trzęsienia ziemi w 1755 roku.

Dziś ruiny klasztoru tworzą niezwykłe muzeum archeologiczne, gdzie można zobaczyć gotyckie sklepienia bez dachu, starożytne sarkofagi i eksponaty związane z historią Portugalii. Bilety nie są drogie, normalny kosztuje ok. 7€.

5. Plac Luísa de Camõesa

To jeden z głównych placów Chiado, poświęcony Luísowi de Camõesowi, portugalskiemu poecie renesansu. W jego centrum stoi pomnik tego twórcy, a wokół znajdują się eleganckie kamienice, restauracje i kawiarnie. Jest tu mnóstwo turystów, samochodów, skuterów.

6. Café a Brasileira i pomnik Fernando Pessoi

Skręcając od Placu Luísa de Camõesa w lewo, wejdziemy w uliczkę, gdzie znajduje się Café a Brasileira. To jedna z najbardziej znanych kawiarni w Lizbonie, otwarta w 1905 roku. To tutaj spotykali się artyści i intelektualiści XX wieku, w tym słynny poeta Fernando Pessoa. Przed kawiarnią znajduje się jego pomnik, a turyści chętnie siadają obok niego na zdjęcia.

W pobliżu znajdują się fajne sklepiki, księgarnie, lodziarnie, warto się tutaj powłóczyć na spokojnie.

7. Pink Street w Lizbonie

Kilka minut spacerem od Placu Luísa de Camõesa wchodzimy już w dzielnicę Cais do Sodré, blisko Tagu. Pink Street to jedna z najbardziej znanych ulic imprezowych w Lizbonie, a jej oficjalna nazwa to Rua Nova do Carvalho. 

Kiedyś była częścią portowej dzielnicy, znanej z domów publicznych i barów dla marynarzy, ale z czasem przekształciła się w jedno z najmodniejszych miejsc na wieczorne wyjście. Cechą charakterystyczną jest jej różowa nawierzchnia.

W ciągu dnia Pink Street nie robi jakiegoś spektakularnego wrażenia, ot, ciekawostka dla turystów. Warto tutaj jednak przyjść nocą, jeśli lubisz imprezowy klimat rodem z burleski czy koncerty na żywo.

8. Time Out Market

Pink Street znajduje się zaledwie 3 minuty pieszo od food marketu Time Out Market (Mercado da Ribeira). Jest to nowoczesna hala gastronomiczna, która działa w historycznym budynku dawnego targu Mercado da Ribeira.

W środku znajdują się stoiska z jedzeniem i można tam spróbować lokalnych specjałów, takich jak bacalhau (dorsz), pastéis de nata, ośmiornica czy portugalskie wina. Siedzi się wzdłuż wspólnych stołów. Idealne miejsce na lunch, jedzenie jest pyszne i świeże, a atmosfera luźna.

9. Katedra Sé

Katedra Sé (Katedra Najświętszej Maryi Panny) to najstarsza katedra w mieście. Zwiedzanie Lizbony warto zacząć właśnie w tym miejscu.

Historia katedry sięga XII wieku, kiedy to została wzniesiona po odbiciu Lizbony z rąk Maurów przez pierwszego króla Portugalii, Alfonsa I Zdobywcę. Została wybudowana na planie krzyża łacińskiego z trzema nawami i stanęła w miejscu dawnego meczetu.

Sé została zbudowana w stylu romańskim, choć w późniejszych wiekach była wielokrotnie przebudowywana, między innymi z powodu zniszczeń powstałych podczas trzęsień ziemi. Na przykład trzęsienie ziemi w 1755 roku zniszczyło kaplicę główną i panteon królewski. Ostatnie zmiany w wyglądzie katedry pochodzą z XX wieku.

Charakterystyczną cechą budowli jest fasada z dwiema masywnymi wieżami i rozetą. Wnętrze jest dość surowe, ale skrywa wiele cennych zabytków, w tym kaplicę z relikwiami Świętego Wincentego – patrona Lizbony.

Wejście do katedry jest bezpłatne dla wszystkich, ale jedynie do głównej części, z której widać ołtarz i nawę główną. Aby zwiedzić nawy boczne, krużganki, chór i skarbiec należy zakupić bilet.

Bilety kosztują 5 euro dla osoby dorosłej, 3 euro dla dzieci w wieku 7-12 lat, dzieci poniżej 6 roku życia wchodzą bezpłatnie. Godziny otwarcia można sprawdzić na oficjalnej stronie.

10. Dzielnica Alfama

Katedra Sé znajduje się na obrzeżach dzielnicy Alfama, więc dojście tam zajmuje zaledwie kilka minut spacerem. To jedna z najstarszych i najbardziej malowniczych części Lizbony, pełna wąskich, krętych uliczek, ukrytych placów i tradycyjnych domów pokrytych kaflami azulejos.

Alfama to dawna dzielnica Maurów, która jako jedna z nielicznych przetrwała trzęsienie ziemi w 1755 roku. Dzięki temu zachowała swój średniowieczny układ urbanistyczny. Ze wzgórz Alfamy rozciągają się jedne z najlepszych panoram Lizbony, np. z Miradouro de Santa Luzia czy Miradouro das Portas do Sol.

Zwiedzanie Lizbony może być męczące, a Alfama to idealne miejsce na odpoczynek, często można tu spotkać lokalnych artystów, którzy na tarasach widokowych grają i śpiewają. Jest tu także bardzo dużo restauracji, również takich, gdzie można posłuchać fado. To właśnie Alfama jest kolebką tych tradycyjnych portugalskich melancholijnych pieśni.

11. Zamek św. Jerzego

Na najwyższym wzgórzu Lizbony i w najstarszej dzielnicy Lizbony, Alfamie, znajduje się zamek św. Jerzego, będący pozostałością po Maurach.

Pierwsze fortyfikacje na tym wzgórzu powstały już w czasach fenickich, rzymskich i wizygockich, ale to Maurowie w IX wieku zbudowali tu solidną twierdzę. Zamek został zdobyty w czasie rekonkwisty, w 1147 roku, przez Alfonsa I Zdobywcę (wspominaliśmy już o nim, był to pierwszy król Portugalii). Od tego momentu stał się rezydencją królewską.

Zamek, jak ogromna część Lizbony, ucierpiał w trzęsieniu ziemi z 1755 roku i popadł w ruinę. Na szczęście został odbudowany w XX wieku i obecnie jest jedną z najchętniej odwiedzanych atrakcji w Lizbonie, często przed wejściem ustawiają się długie kolejki.

Co zobaczyć na zamku św. Jerzego? Można zwiedzać mury obronne, z których rozciąga się wspaniały widok na Lizbonę i rzekę Tag. Znajdziemy tu też archeologiczne stanowiska z czasów panowania Rzymian i Maurów, pawilon wystawowy i Wieżę Ulissesa, gdzie znajduje się camera obscura, czyli system soczewek i luster pokazujący w czasie rzeczywistym widok miasta.

Bilety najlepiej kupić online na oficjalnej stronie. Bilet dla osoby dorosłej w 2025 roku kosztuje 15 euro. Osoby w wieku 13-25 lat płacą 7,5 euro, a dzieci poniżej 12 roku życia bezpłatnie. Zniżkę mają również zwiedzający powyżej 65 roku życia i niepełnosprawni – płacą 12,5 euro.

12. Pomnik Odkrywców

Z centrum Lizbony wyjeżdżamy w naszym przewodniku nieco dalej, nad Tag. Padrão dos Descobrimentos, czyli Pomnik Odkrywców upamiętnia portugalską erę wielkich odkryć geograficznych.

Pierwsza wersja pomniku została zbudowany w 1940 roku z drewna i gipsu na Wystawę Świata Portugalskiego jako tymczasowy obiekt. Obecną konstrukcję wzniesiono w 1960 roku z okazji 500. rocznicy śmierci Henryka Żeglarza, księcia, który zapoczątkował portugalską ekspansję morską.

Konstrukcja ma kształt karaweli, a na jej dziobie stoi Henryk Żeglarz trzymający mapę i spoglądający w stronę oceanu.

Za Henrykiem Żeglarzem stoją jeszcze 33 postacie, w tym Vasco da Gama, Ferdynand Magellan, Bartolomeu Dias, oraz naukowcy i misjonarze.

Na placu przed pomnikiem znajduje się mozaikowa mapa świata, ukazująca trasy portugalskich wypraw.

Do tej części miasta najlepiej dostać się komunikacją miejską:

• tramwajem 15E – z centrum (Plac Comércio) do przystanku Belém,
• pociąg podmiejskim – ze stacji Cais do Sodré do Belém – my polecamy tę opcję ze względu na szybkość przejazdu,
• autobusem – linie 728, 729, 714, 727.

13. Klasztor Hieronimitów

Około 10 minut spacerem od Pomniku Odkrywców znajduje się kolejny charakterystyczny dla Lizbony zabytek – Klasztor Hieronimitów (Mosteiro dos Jerónimos).

Klasztor został zbudowany na zlecenie króla Manuela I w 1501 roku jako podziękowanie za udaną wyprawę Vasco da Gamy do Indii.

Budynek został wybudowany w stylu manuelińskim, o którym pisaliśmy wyżej. Klasztor jest jego sztandarowym przykładem. Jego budowa była finansowana z zysków, jakie zapewniał handel przyprawami sprowadzanymi z Indii. Został wpisany na listę UNESCO i jest uznawany za jeden z Siedmiu Cudów Portugalii, a rocznie odwiedza go około 800 000 osób.

W 2006 roku klasztorowi został nadany status panteonu narodowego, gdzie spoczywają uznane osoby ze świata portugalskiej historii, literatury, sztuki, polityki, które w znaczący sposób przyczyniły się do rozwoju kraju, szczególnie w dziedzinie eksploracji i kultury.

Do najważniejszych osób, które tu spoczywają należą: słynny żeglarz Vasco da Gama, który jako pierwszy Europejczyk dotarł drogą morską do Indii w 1498 roku, największy poeta Portugalii Luís de Camões, król Portugalii Manuel I, który zlecił budowę klasztoru oraz jeden z najwybitniejszych poetów i pisarzy portugalskich, Fernando Pessoa.

Klasztor jest naprawdę olbrzymi, ma ponad 300 metrów długości, a sklepienie 30 metrów wysokości! Jego jasny kolor to zasługa wapienia, z którego został zbudowany. Jego nazwa pochodzi od zakonu Hieronimitów, którzy zajmowali go aż do 1834 roku, kiedy to w Portugalii nastąpiła kasacja zakonów.

Budynek klasztoru jest podzielony na kilka części – Kościół Najświętszej Marii Panny z Belém, klasztor, krużganki i zakrystię. Kościół można zwiedzać bezpłatnie, natomiast do pozostałych pomieszczeń należy zakupić bilet (cena dla osoby dorosłej to ok. 10 euro).

14. Cukiernia „Pastéis de Belém”

Dosłownie tuż obok Klasztoru Hieronimitów znajduje się kultowa cukiernia słynąca z ciasteczek pastél de nata. Na pewno poznasz tę cukiernię po długiej kolejce, ale warto poczekać, bo jakość i smak są niezrównane! Wytwarzają oni ciastka od ponad 180 lat i pilnie strzegą swojej receptury. Są otwarci codziennie od 8 do 21.

Zwiedzanie Lizbony warto osłodzić sobie tym przepysznym deserem, który jest dostępny w wielu cukierniach, zwanych pastelerías. Pastél de nata składa się z delikatnego, kruchego ciasta filo lub ciasta francuskiego, które jest wypełnione kremowym nadzieniem na bazie jajek, mleka, cukru i wanilii. Niektórzy twórcy dodają skórkę pomarańczową, cytrynową lub migdały. Niezależnie od tego, gdzie się je spróbuje, pastéis de nata są nieodłącznym elementem lizbońskiej kuchni.

Warto przerwać na chwilę intensywne zwiedzanie Lizbony i rozkoszować się tym smakiem. Za cukiernią znajduje się wejście do bardzo przyjemnego parku Jardim Botânico Tropical, gdzie można odpocząć w cieniu z pastél de nata w dłoni.

15. Wieża Belém

Z Pomniku Odkrywców lub Klasztoru Hieronimitów do wieży można przejść spacerem wzdłuż Tagu, zajmie to około 10-15 minut. Wieża Belém to z pewnością jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli Lizbony.

Wieża Belém zostałą wybudowana w XVI wieku nad brzegiem rzeki Tag i jest znakomitym przykładem architektury manuelińskiej.

Wieża została wzniesiona w latach 1514–1520 z rozkazu króla Manuela I jako część systemu obronnego ujścia Tagu. Miała chronić Lizbonę przed atakami piratów i wrogich flot. W późniejszych wiekach wieża pełniła różne funkcje, m.in. jako więzienie, punkt poboru ceł i latarnia morska. Była również symbolem portugalskiej potęgi morskiej i ostatnim punktem, który widzieli żeglarze opuszczający Lizbonę w czasie zamorskich wypraw.

Początkowo znajdowała się na małej wyspie u ujścia Tagu, ale z czasem zmienił się bieg rzeki i poziom wody, przez co obecnie wydaje się, jakby wieża stała w wodzie.

Wieża Belém pełniła funkcję więzienia, głównie w XVII i XVIII wieku. W jej dolnych poziomach, zwanych kazamatami, przetrzymywano więźniów politycznych oraz skazańców, często w trudnych warunkach. Dolne cele znajdowały się tuż nad poziomem rzeki Tag, a podczas przypływów i burz woda często wdzierała się do środka, zalewając więzienie. Więźniowie byli skazani na wilgoć, zimno i brak światła – co czyniło to miejsce wyjątkowo surowym i ponurym lochami.

Wieża jest otwarta dla turystów, choć czasem są kolejki. Zwiedzanie wnętrza i wejście na górne poziomy wymagają biletu. Bilet kosztuje około 6 euro dla osoby dorosłej.

Warto szczególnie zwrócić uwagę na:

• bogato zdobioną fasadę – rzeźby, zdobienia manuelińskie,
• tarasy widokowe,
• cele więzienne – dolne poziomy wieży służyły jako lochy dla więźniów,
• ornamenty morskie – wiele elementów nawiązuje do morskiej historii Portugalii, np. motywy lin, koralików i żagli.

16. Most 25 Kwietnia

Most 25 Kwietnia (Ponte 25 de Abril) to chyba najbardziej wyróżniający się element lizbońskiego krajobrazu. Łączy Lizbonę z miejscowością Almada na południowym brzegu Tagu i jest często porównywany z mostem Golden Gate Bridge w San Francisco. Choć oba mosty różnią się nieco konstrukcją, to rzeczywiście kolor i ogólny wygląd są podobne.

Most 25 Kwietnia zaprojektowała amerykańska firma American Bridge Company. Prace nad budową mostu rozpoczęły się 5 listopada 1962 roku i trwały przez 45 miesięcy. Uroczyste otwarcie mostu miało miejsce 6 sierpnia 1966 roku. Pierwotnie most nazwano na cześć portugalskiego dyktatora António Salazara, lecz po rewolucji goździków, która obaliła dyktaturę 25 kwietnia 1974 roku, zmieniono jego nazwę.

Most ma długość 2,3 kilometra i jest zawieszony na wysokości 70 metrów.

Most ma górny poziom przeznaczony dla aut, przejazd jest płatny tylko w kierunku Lizbony (ok. 2€). Dolnym poziomem mostu kursują pociągi łączące Lizbonę z południową częścią Portugalii. Codziennie most przejeżdża około 150 tysięcy samochodów i 160 pociągów.

Nie można chodzić po moście pieszo ani przejechać po nim rowerem. Jedyną możliwością pokonania mostu pieszo jest udział w corocznym lizbońskim półmaratonie 😉

Można jednak zobaczyć jego konstrukcję z tarasu widokowego w Almada lub odwiedzić Pilar 7 Bridge Experience, czyli interaktywną wystawę pokazującą historię mostu, z możliwością wejścia na platformę widokową.

LX Factory

LX Factory to nowoczesna, kreatywna przestrzeń i kompleks artystyczny w pobliżu mostu 25 kwietnia. Znajduje się w dawnej fabryce włókienniczej, która została przekształcona w miejsce spotkań, sztuki, kultury i rozrywki.

Zwiedzanie Lizbony to nie tylko wiekowe zabytki. W LX Factory można znaleźć galerie sztuki, studia artystyczne, butiki, vintage shopy, restauracje, kawiarnie, kluby i wiele innych naprawdę interesujących miejsc. Jest to popularne miejsce zarówno dla miejscowych artystów i twórców, jak i dla turystów.

Kompleks jest znany z niepowtarzalnego designu, przestrzeni plenerowych, street artu oraz organizowanych tam wydarzeń kulturalnych, jak na przykład targi, festiwale, wystawy i koncerty. LX Factory jest również doskonałym miejscem, aby znaleźć unikalne produkty rzemieślnicze, odzież, akcesoria i inne przedmioty.

Ginjinha – wspaniały wiśniowy likier

Na osobny akapit w naszym przewodniku zasługuje ginjinha – portugalski likier o smaku wiśni. Jest to słodki i intensywnie aromatyczny napój alkoholowy, który jest popularny wśród mieszkańców Lizbony i turystów od wielu lat.

Legenda głosi, że ginjinhę wynalazł mnich Francisco Espinheira w XVIII wieku. Eksperymentował, macerując kwaśne wiśnie w brandy, dodając cukier, cynamon i wodę. Trunek stał się hitem i szybko rozpowszechnił się w tawernach Lizbony.

Tradycyjna ginjinha jest przygotowywana z kwaśnych wiśni zwanych ginja. Po umyciu i osuszeniu owoców należy je delikatnie ponakłuwać widelcem, aby uwolniły swój sok. Następnie wkłada się je do dużego słoja i zalewa aguardente, czyli portugalską brandy, choć można użyć również wódki lub spirytusu. Do całości dodaje się laskę cynamonu, który podkreśla aromat trunku.

Po dokładnej maceracji odcedzony płyn łączy się z syropem cukrowym i otrzymuje się pyszny, słodki, lepki likier.

Ginjinha jest serwowana zazwyczaj w małych szklaneczkach lub kubeczkach zrobionych z czekolady i często podawana z wiśnią na dnie. W Lizbonie spotkasz wiele kiosków, które oferują shota tego trunku w przystępnej cenie. Zwiedzanie Lizbony nabiera wtedy jeszcze lepszego smaku!

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o ginjinhi, możesz wybrać się do miasteczka Óbidos, ktore słynie z jej produkcji i dodatkowo jest naprawdę pięknym i ciekawym historycznie miejscem.

Zwiedzanie Lizbony – koncert fado

Fado to tradycyjny gatunek muzyczny Portugalii, który narodził się w XIX wieku właśnie w Lizbonie, zwłaszcza w dzielnicach Alfama, Mouraria i Bairro Alto.

Muzyka fado wyraża tęsknotę, melancholię, jest pełna emocji, często opowiada o miłości, utracie i przeznaczeniu, ale też o morzu i życiu codziennym. Początkowo śpiewano je w tawernach i portowych zaułkach, gdzie ludzie opłakiwali swoje ciężkie życie i nieobecnych bliskich. Możliwe, że na rozwój fado wpływ miały pieśni marynarzy, muzyka afrykańskich niewolników i brazylijska moda muzyczna.

Śpiewak lub śpiewaczka to fadista, a towarzyszy im zazwyczaj osoba grająca na portugalskiej gitarze, guitarra portuguesa, czyli 12-strunowej gitarze o charakterystycznym, melancholijnym brzmieniu.

W 2011 roku fado zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa kulturalnego ludzkości UNESCO, co potwierdza jego znaczenie i wartość jako wyjątkowego wyrazu kulturowego.

Nawet jeśli nie lubisz takiego typu muzyki, to bardzo zachęcam do uczestnictwa w koncercie. Wykonawcy są niezwykle uzdolnieni, a emocje w ich głosie poruszą każdego.

Gdzie pójść na koncert fado w Lizbonie? Wiele klubów muzycznych i restauracji w Lizbonie i Porto oferuje takie wydarzenia, często w Lizbonie spotkasz odręcznie napisane tablice lub plakaty informujące o godzinie i cenie takiego koncertu, więc warto się rozglądać. Jeśli wolisz załatwić wszystko online, możesz to zrobić na stronie Get You Guide lub stronach organizatorów, na przykład Fado in Chiado.

A co poza Lizboną?

Masz kilka dni na zwiedzanie Lizbony, ale zostało Ci trochę czasu i chcesz wyruszyć poza miasto? Oto, co możemy Ci zaproponować:

Sintra

Sintra to miasto położone około 30 kilometrów na zachód od Lizbony. Znana jest z malowniczych pałaców i ogrodów, została też wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Do Sintry najszybciej dostaniesz się z Lizbony samochodem, ale w sezonie ciężko o parking. Jeśli nie chcesz się martwić o miejsce parkingowe, najlepiej wybrać pociąg, który kursuje co 15-30 minut od rana do późnego wieczora. Bilet w jedną stronę kosztuje około 2,50-3€ (można go kupić w automatach lub kasach na dworcu).

Najsłynniejszymi zabytkami w Sintrze są:

• Pałac Pena (Palácio Nacional da Pena) – pochodzący z XIX wieku pałac, wybudowany w stylu romantycznym. Jego charakterystycznymi cechami są kolorowe fasady rodem z baśni. Pałac wybudowano na jednym z wzgórz, co sprawia, że z tarasów pałacu roztacza się imponująca panorama na okolicę. Można również zwiedzać ciekawe wnętrza i park Pena. Bilety kosztują około 14 euro i warto je kupić online, by ominąć kolejki.
• Zamek Maurów (Castelo dos Mouros) – wczesnośredniowieczna forteca z IX wieku, zbudowana przez Maurów w celu obrony regionu. Dziś z zamku pozostały już raczej ruiny, ale wzdłuż murów można spacerować i podziwiać przepiękne widoki. Godziny otwarcia i bilety – sprawdź online.
• Quinta da Regaleira – to rezydencja z początku XX wieku, której właściciel, António Augusto Carvalho Monteiro, był miłośnikiem ezoteryki i okultyzmu. Nad budową posiadłości czuwał przez 14 lat włoski architekt Luigi Manini i stworzył piękny pałac otoczony parkiem z tajemnicznymi tunelami, studniami, grotami, podziemnymi przejściami i fontannami. W 2025 roku cena biletu dla osoby dorosłej wynosiła 15 euro. Informacje możesz znaleźć tutaj.

Cascais

Cascais to nadmorskie miasto, znajdujące się około 30 kilometrów na zachód od Lizbony. Dawniej była to rybacka osada, ale w XIX wieku stało się luksusowym kurortem, odwiedzanym przez arystokrację i rodzinę królewską.

W Cascais warto spędzić trochę czasu, jeśli nie chcesz całego urlopu przeznaczyć jedynie na zwiedzanie Lizbony. Jest tu spokojniej niż w centrum miasta, Cascais leży nad oceanem i łatwo się stąd wybrać na ciekawe wycieczki, np. do Sintry czy Cabo da Roca. Można wypożyczyć rower, żeby łatwo dostać się plażę lub pojeździć po okolicy. Samo historyczne centrum Cascais jet bardzo przyjemne, znajduje się tu wiele restauracji i sklepików.

Najpiękniejsza plaża w okolicy to zdecydowanie Praia do Guincho. Znajduje się około 5 km od Cascais, na obrzeżach Parku Narodowego Sintra-Cascais. Można tu przyjechać rowerem jadąc ścieżką malowniczą rowerową wzdłuż wybrzeża. Plaża jest długa, rozległa, słynie z silnego wiatru i wspaniałych fal. Często można tu spotkać surferów i kitesurferów, można także zapisać się na lekcję lub wypożyczyć sprzęt do tych sportów.

Praia do Guincho jest nieco dzika i kiedy byliśmy tam we wrześniu była praktycznie pusta. To wspaniałe miejsce na zachód słońca, spacer, relaks, zdjęcia… Po prostu magia. Należy jednak uważać na wysokie fale i prądy oceaniczne, o czym informują znaki ustawione przy plaży.

Oprócz pięknych plaż, w Cascais warto zobaczyć ciekawą formację skalną nazwaną Boca do Inferno, co w języku portugalskim oznacza usta piekieł. Nazwa pochodzi od kształtu skał w tym miejscu i huku, jaki tworzy w tym miejscu woda rozbijającą się o klif, szczególnie podczas sztormu. Sam spacer do Boca do Inferno jest piękny i prowadzi wzdłuż promenady. Miejsce łatwo znaleźć za sprawą tabliczek z nazwą.

W Estoril, miasteczku znajdującym się tuż obok Cascais, znajduje się jedno z największych działających obecnie kasyn w Europie. Właście to kasyno zainspirowało Iana Fleminga do stworzenia „Casino Royale”, pierwszej powieści o Jamesie Bondzie! Kasyno zostało wybudowane w 1916 roku, a w czasie II wojny światowej było miejscem spotkań szpiegów, uchodźców i polityków.

Cabo da Roca

Cabo da Roca to najbardziej wysunięty na zachód punkt kontynentalnej Europy. Położony jest około 18 km od Sintry, więc warto zwiedzić oba te miejsca podczas jednej wycieczki. Najlepiej dojechać tu samochodem lub autobusem. Droga jest dosyć kręta i wąska, więc ostrzegam osoby z chorobą lokomocyjną, żeby się przygotowały 😉

Na miejscu można zobaczyć XIX-wieczną latarnię morską oraz obelisk z tablicą ze słowami słynnego portugalskiego poety Luísa de Camõesa – „Tu, gdzie ląd się kończy, a morze zaczyna”.

Klify na przylądku mają 144 metry i rozciąga się z nich niesamowity widok na ocean. Miejsce to jest bardzo wietrzne i należy zachować ostrożność spacerując po skałach. W 2014 roku miał tutaj miejsce wypadek, w którym, na oczach własnych dzieci, para Polaków spadła w 80-metrową przepaść.

Óbidos

Jeśli masz trochę więcej czasu w Lizbonie, warto wybrać się do Óbidos, jednego z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych średniowiecznych miasteczek w Portugalii. Znajduje się ono ok. 80 km na północ od Lizbony i jest idealnym miejscem na jednodniową wycieczkę.

Co zobaczyć w Obidos?

• Zamek w Óbidos – XIV-wieczna twierdza, ktora została przekształcona w hotel.
• Mury miejskie – można po nich spacerować i podziwiać panoramę.
• Rua Direita – główna uliczka z charakterystycznymi uroczymi białymi domami otoczonymi kwitnącymi kwiatami.
• Igreja de Santa Maria – piękny kościół z azulejos.

Óbidos słynie z produkcji wiśniowego likieru ginjinha, o którym pisaliśmy wyżej. Wiele sklepów oferuje ten trunek w czekoladowych kieliszkach i naprawdę warto go spróbować, bo jest pyszny 😉

Park Naturalny Arrábida

Arrábida to obszar przyrodniczy i rezerwat w Portugalii, położony około 40 kilometrów na południe od Lizbony. Jeśli kochasz naturę, spokój, spokojne plaże i trekking, to warto się tutaj wybrać. Choć Arrábida leży blisko Lizbony, to nie jest jeszcze miejscem masowej turystyki. Można tu znaleźć ekologiczne gospodarstwa oferujące noclegi bez wifi, posiłki składające się z lokalnych produktów i możliwość spania pod gołym niebem.

Po regionie najlepiej poruszać się samochodem. Znajdują się tu trzy popularne plaże: Praia do Portinho da Arrábida, Praia dos Coelhos i Praia da Figueirinha. Wszystkie są kameralne, piękne, ukryte wśród przyrody. Warto także pojechać na punkt widokowy Miradouro da Arrábida, skąd rozpościera się spektakularny widoki na góry i ocean. Na punkcie widokowym znajduje się pochyła drewniana konstrukcja, która umożliwia zrobienie ciekawego zdjęcia – ustawienie aparatu pod odpowiednim kątem daje złudzenie optyczne spadania z klifu wprost do oceanu.

Jeśli jesteś w okolicy, koniecznie wybierz się także do niewielkiej miejscowości Azeitão, która słynie z białego wina moscatel de Setúbal i wyśmienitych lokalnych serów.

Jak dostać się z Polski do Lizbony?

1. Lot samolotem: Najwygodniejszym i najszybszym sposobem dotarcia do Lizbony z Polski jest skorzystanie z lotu samolotem. Wiele linii lotniczych oferuje bezpośrednie połączenia z większych polskich lotnisk, takich jak Warszawa, Kraków czy Wrocław, do portugalskiego lotniska w Lizbonie. Loty zazwyczaj trwają około 3-4 godzin.
2. Połączenie lotnicze z przesiadką: Jeśli nie ma bezpośrednich lotów z Twojego miasta do Lizbony, istnieje wiele połączeń z przesiadkami przez inne europejskie lotniska, takie jak Amsterdam, Paryż, Frankfurt czy Barcelona. Przesiadki mogą wydłużyć czas podróży, ale mogą być również korzystne cenowo. Połączenia lotnicze warto sprawdzać na przykład na stronie Skyscanner.
3. Podróż samochodem: Jeśli preferujesz podróż drogą lądową, możesz rozważyć przejazd samochodem do Lizbony. Trasa z Polski do Lizbony jest dość długa i wynosi około 3000 km. Podczas podróży samochodem będziesz musiał przekroczyć kilka granic i skorzystać z autostrad płatnych w niektórych krajach.
4. Koleją i autobusem: Możliwe jest również podróż pociągiem lub autobusem do Lizbony, ale będzie to długotrwała opcja. Istnieją międzynarodowe połączenia kolejowe i autobusowe, które łączą większe europejskie miasta, w tym Polskę, z Portugalią. Jednak podróż ta może zająć wiele dni i wymagać kilku przesiadek.

Wypożyczenie samochodu w Lizbonie i opłaty za autostrady

Po przylocie do Lizbony, możesz wypożyczyć samochód i połączyć zwiedzanie Lizbony z odwiedzeniem innych pięknych miejsc na mapie Portugalii. Wyszukiwarkę i porównywarkę znajdziesz na przykład tutaj: Rentalcars.

Podczas wynajmu samochodu w Lizbonie ważne jest zwrócenie uwagi na zasady dotyczące płatności za autostrady. W Portugalii większość autostrad jest płatna, a system pobierania opłat opiera się na systemie elektronicznym zwanym „Via Verde„. Większość wynajmujących samochody oferuje możliwość korzystania z takiego systemu. W przypadku wynajmu samochodu warto skonsultować się z wypożyczalnią, czy auto jest wyposażone w urządzenie Via Verde i jakie są zasady korzystania z niego.

Alternatywnie, jeśli samochód nie jest wyposażony w urządzenie Via Verde, istnieje możliwość płatności za autostrady przy użyciu tzw. „payshop”. Payshop to system, w którym można dokonać płatności za przejazd przez autostradę w wybranych punktach, na przykład w niektórych stacjach benzynowych.

Zwiedzanie Lizbony transportem publicznym

Transport publiczny w Lizbonie jest dobrze rozwinięty i stanowi wygodną i efektywną opcję przemieszczania się po mieście. System obejmuje metro, tramwaje, autobusy i pociągi.

Metro w Lizbonie to jeden z najpopularniejszych środków transportu. Składa się z czterech linii, które pokrywają zarówno centrum miasta, jak i jego przedmieścia. Metro jest dobrze skomunikowane, czyste i bezpieczne, a bilety można zakupić na stacjach lub korzystając z automatów.

Tramwaje są nieodłącznym elementem lizbońskiego krajobrazu i doskonałym sposobem na zwiedzanie miasta. Najbardziej znana jest tramwajowa linia nr 28, która przejeżdża przez zabytkowe dzielnice, wąskie uliczki i strome wzniesienia.

Autobusy w Lizbonie są szeroko rozpowszechnione i oferują wiele tras, które docierają do różnych części miasta i okolic. Są one dobre dla podróży po obszarach, do których nie docierają metro i tramwaje. Bilety można zakupić u kierowcy lub w kioskach.

Pociągi są również bardzo popularne w Lizbonie i są szczególnie przydatne do podróży do pobliskich miejscowości lub dalszych celów, takich jak Sintra czy Cascais.

Warto również wspomnieć, że w Lizbonie istnieje system karty miejskiej o nazwie „Viva Viagem„, który umożliwia płatności za podróże różnymi środkami transportu i łatwe zwiedzanie Lizbony. Karta można nabyć na stacjach metra i tramwajowych oraz w niektórych punktach sprzedaży.

FAQ

Gotowy do drogi?

Nasz przewodnik opisuje tylko skromną część wspaniałego bogactwa, jakie oferuje Lizbona i ogólnie Portugalia. Zwiedzanie Lizbony to dobry początek, aby poznać ten kraj, ale jest jeszcze o wiele więcej do odkrycia! Bądź na bieżąco z naszymi artykułami i planuj swoje niezapomniane wojaże. A może myślałeś/myślałaś o zwiedzaniu Lazurowego Wybrzeża lub Włoch? W takim razie zapraszamy do przeczytania:
Rzym
Nicea

Olga

Uwielbiam podróżować, chciałabym zwiedzić cały świat :) W dzieciństwie rodzice często zabierali mnie na wycieczki po Polsce, później pokochałam kierunki nieco dalsze. Podczas podróży najbardziej cenię poznawanie lokalnej kultury i kuchni, obserwuję, jak żyją mieszkańcy danego regionu i próbuję wyobrazić sobie, że jestem jedną z nich. Moimi najukochańszymi krajami są Stany Zjednoczone, Włochy, Portugalia i Francja. Uwielbiam języki obce, przyrodę i długie piesze wycieczki z naszym pieskiem Polkiem.